Nowi użytkownicy języków mniejszościowych:

biegłość, odmiana i procesy zmian

Wszystkie języki nieustannie się zmieniają i ewoluują. Niektóre ewoluują bardzo powoli, a zmiany zachodzące w ich strukturach z pokolenia na pokolenie są ledwie zauważalne. Dotyczy to zwłaszcza języków o homogenicznej populacji i z dużym wsparciem instytucjonalnym, takim jak szkoły i organy zarządzające, które mogą efektywnie podtrzymywać normę językową. Języki o bardziej heterogenicznej populacji użytkowników i mniej wspierane instytucjonalnie mają tendencję do szybszych zmian – zwłaszcza gdy dla wielu z użytkowników takiego języka nie jest to ich pierwszy język. To zdaje się wskazywać, że proces nauki języka odgrywa rolę w jego ewolucji.

Językoznawcy od dłuższego czasu wysuwają hipotezę, że nauka drugiego języka jest jednym z procesów napędzających zmianę języka, muszą jednak jeszcze dostarczyć wystarczających dowodów empirycznych, aby dokładnie zilustrować działanie tego zjawiska. Jedną z trudności jest fakt, że zmiana języka z reguły zachodzi na tyle powoli, że zwykle można ją zaobserwować poprzez analizę post-hoc. Inną kwestią jest założenie, że celem osoby uczącej się drugiego języka jest ten jego wariant, którym biegle posługują się jego natywni użytkownicy; oznacza to, że różnice w strukturze języka używanego przez uczniów, którzy nie realizują tego celu, są uważane za „błędy uczniowskie”, a teza, że takie różnice spowodują długoterminową zmianę języka, była często odrzucana. Jednak, podobnie jak same języki, docelowy wariant języka podlega ciągłym zmianom zarówno u osób uczących się danego języka, jak i biegłych jego użytkowników.

Dwie postawione w projekcie hipotezy głoszą, że Utrwalenie Językowe (tj. płynność funkcjonalna) jest celem w procesie uczenia się drugiego języka oraz że Utrwalenie Językowe jest mierzalne. Pomiar Utrwalenia pozwoli nam zrozumieć, czy odmienności w strukturach językowych danej osoby, które nie odpowiadają założonym celom pedagogicznym lub są odległe od odmiany standardowej, są płynne (tj. z powodu ciągłego procesu uczenia się) lub czy są stabilnymi cechami idiolektu tejże osoby.

Czytaj więcej na o projekcie strona.

Podziękowanie

Ten projekt jest dotowany przez NCN w ramach naboru POLS, porozumienie nr 2020/37/K/HS2/02779

Prowadzone przez Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.